Raad van State ziet berg bezwaren tegen nieuwbouw groeien

De Raad van State ziet het aantal procedures tegen nieuwbouwplannen nog steeds jaarlijks groeien.

Uit het jaarverslag van de Raad van State blijkt dat vorig jaar ongeveer 3.000 procedures tegen woningbouwprojecten in behandeling waren. Bezwaren tegen bouwplannen zijn in de afgelopen jaren flink toegenomen. Vijf jaar geleden ging het nog om ruim 2.000 procedures, een jaar later waren dat er al meer dan 2.700.

Langere procedures tegen nieuwbouw

Inmiddels loopt de bouw van een op de drie woningen vertraging op als gevolg van juridische bezwaren. Bovendien nemen de procedures ook steeds meer tijd in beslag. Het doel is om zaken binnen een jaar af te ronden, maar dat ligt inmiddels op 14 maanden, aldus de Raad van State.

In twee derde van de gevallen zijn het omwonenden of andere particulieren die bezwaar maken tegen nieuwbouw. Veelgenoemde bezwaren zijn aantasting van privacy, belemmering van het uitzicht, verkeersdrukte, parkeerproblematiek en de nabijheid van natuur.

Veel bezwaren vallen in de categorie nimby, not in my back yard. Rosa Uylenburg van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zegt in de Volkskrant dat ze dit begrijpt. Nederland is best vol en de ruimte is schaars, zegt zij. De toename van bezwaren noemt ze een paradox. “Iedereen weet dat er meer woningen nodig zijn, soms zelfs voor hun eigen kinderen. Tot ze bij henzelf voor de deur komen.”

Voorrang grote woningbouwprojecten

Zaken over plannen of vergunningen van twaalf of meer woningen krijgen sinds juli vorig jaar prioriteit. Deze woningbouwzaken worden met voorrang voorbereid en behandeld. Doel van het project is om vóór 1 juli 2025 zaken ‘op zitting’ te behandelen, die in totaal over ongeveer 65.000 woningen gaan.

Inmiddels is het gelukt om hiervan bijna 52.000 huizen in een zitting behandeld te krijgen. Bij 36.000 huizen is ook al uitspraak gedaan. De Raad van State gaat het voorrangsproject volgende maand evalueren en gaat hier vermoedelijk mee door, denkt Uylenburg, want de stapel bezwaren is intussen nog niet minder geworden.

Vergunning niet sneller via Raad van State

Politiek is er een streven om het aantal regels en procedures in te perken, om zo vlot te kunnen blijven bouwen. Op de Woontop in december gaf minister Keijzer (Volkshuisvesting) aan dat ze de vergunningverlening wil versnellen. Maar dat zou de Raad van State juist meer werk opleveren. Bezwaar tegen de omgevingsvergunning zou zonder tussenkomst van een rechtbank, direct naar de Raad van State moeten gaan. Die zou binnen zes maanden uitspraak moeten doen. Uylenburg: “Maar dat is wensdenken. We moeten eerlijk zijn: die zes maanden halen we nu al niet.”