Nota Ruimte: vier nieuwe grote woningbouwlocaties, 127 regioprojecten

Alkmaar, Apeldoorn, Helmond en Hengelo (Overijssel) zijn aangewezen als nieuwe grootschalige woningbouwlocaties. In deze gemeenten moeten er tot 2034 minimaal 3.500 huizen bij komen. Dat staat in de Ontwerp Nota Ruimte, die minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) heeft gepresenteerd.

De vier nieuwe locaties komen bij de eerder aangewezen 17 grootschalige woningbouwlocaties, die al 400.000 nieuwe huizen moesten opleveren. In de nota staat niet concreet waar de nieuwe huizen komen, maar waarschijnlijk gaat het om nieuwe woonwijken rondom de vier gemeenten. In totaal moeten er op die manier 1,6 miljoen woningen zijn bijgekomen in 2050.

Lees verder onder de afbeelding:

Bron: Nota Ruimte

Extra woonruimte via 127 regioprojecten

Daarnaast zijn er verspreid over Nederland nog 127 regionale projecten waar het rijk meer grootschalige woningbouw wil. Per locatie verschilt het aantal woningen. Bij kleinere gemeenten ziet het rijk 400 extra huizen als grootschalig, bij grote steden is dat 2.000.

Het rijk ziet kansen in bijvoorbeeld de binnensteden van Tilburg, Emmen, Drachten, Haarlem en Doetinchem. En mogelijkheden voor extra woningen in stationsgebieden, zoals in Maastricht, Venlo, Harderwijk, Gouda en Bergen Op Zoom. Plus nog een groot aantal specifieke locaties of wijken in gemeenten.

Naast de grootschalige woningbouwgebieden rekent Keijzer ook op ‘een straatje of wijkje erbij’, zo gaf ze aan bij de presentatie. Als alle 342 gemeenten er honderd nieuwe woningen bij bouwen, kom je daarmee ook een eind, vindt de minister.

Lees verder onder het X-bericht

Onze ruimte is schaars en we staan als land voor enorme opgaven om die ruimte goed te verdelen. Dit vraagt om keuzes.

Keuzes voor wonen, werken, bereikbaarheid, economie, defensie, energie, natuur, landbouw en water tot 2050. 🏡⚡️🌳#notaruimte pic.twitter.com/zZEQHx4ofx

— Mona Keijzer (@minister_vro) September 28, 2025

Wonen combineren met werken en landbouw

De Nota Ruimte is een blauwdruk voor hoe Nederland er in 2050 uit moet zien, als er naar verwachting 20 miljoen mensen wonen. Grootschalige woningbouw moet samengaan met ruimte voor economische bedrijvigheid en ruimte voor landbouw en natuur.

Het onttrekken van landbouwgrond ziet het kabinet niet direct als een pasklare oplossing voor het woningtekort. Eerst moet worden gekeken of er andere grond beschikbaar is. Tegelijkertijd wil de overheid ook voldoende ruimte geven aan natuur.

Nadruk op woningbouw

De nadruk ligt wel duidelijk op meer woningbouw, zegt universitair hoofddocent stedelijke vernieuwing Reinout Kleinhans van de TU Delft tegen NOS.nl. “Er is al vrij lang een groot woningtekort, daar moet het kabinet iets mee. Wat deze Nota vooral doet, is daarom aangeven waar gebouwd kan worden en wat ervoor nodig is.”

Meer woonruimte vraagt ook om het oplossen van netcongestie. Het rijk wil dit oplossen met ‘120.000 kilometer boven- en ondergrondse kabels, 50.000 transformatorhuisjes en honderden hoogspanningsstations’, zo staat in de nota. Ook moet er meer infrastructuur komen. Meer snelwegen en nieuwe spoorlijnen, zoals de Lelylijn. Afgelopen voorjaar besloot het kabinet nog het geld wat voor deze spoorlijn was gereserveerd, over te hevelen naar de Nedersaksenlijn.

Tien steden erbij kan in prullenmand

De Nota Ruimte is nog niet definitief. Keijzer heeft de nota naar de Tweede Kamer gestuurd, daarna kan iedereen tot 15 december reageren op de plannen. De definitieve versie is dan pas klaar, als er waarschijnlijk al een nieuw kabinet zit.

Woningnood is een belangrijk thema in de komende verkiezingen, en de meeste politieke partijen hebben hun standpunt over wonen al aangegeven. Het plan van D66 om tien nieuwe steden te bouwen, kan de prullenmand in bij deze Nota Ruimte, schrijft Stadszaken. Want nieuwe, losse woningbouwlocaties staan niet in de plannen. De nieuwe woonwijken liggen bij bestaande woongebieden.

 Lees hier de Nota Ruimte 

Reacties op de Nota Ruimte

• Brancheorganisatie voor woningbouwers WoningbouwersNL is blij met meer gebieden waar grootschalige woningbouw mogelijk wordt gemaakt, zegt directeur Coen van Rooyen. Tegelijkertijd ziet WoningBouwersNL ook kwetsbaarheden. “De presentatie komt vlak voor de verkiezingen. We moeten voorkomen dat onze ruimtelijke ordening de komende maanden een speelbal wordt van politieke partijen. Uiteindelijk moet dit beleid landen bij gemeenten en provincies, die het concreet moeten maken. Het is cruciaal dat zij nu de ruimte, middelen en slagkracht krijgen om dit uit te voeren.”

• Experts in ruimtelijke ordening missen duidelijkheid en uitvoeringskracht in de nota, zeggen ze in Stadszaken. Het rijk wil veel op allerlei gebieden – ruimte voor wonen, werken, natuur, landbouw – maar hoe dat allemaal samengaat is niet uitgewerkt. Zo zegt emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw: “Het grote manco: er zit geen uitvoeringsagenda bij. En als je dat niet hebt – je zet een streep op de kaart die de Lelylijn moet voorstellen, terwijl het fonds daarvoor net geplunderd is – waar praten we dan over. Dat is niet serieus te nemen.’

• Ook politieke partij NSC vindt de Nota Ruimte niet concreet genoeg, schrijft Kamerlid Merlien Welzijn op X: ‘De nota grossiert in een gebrek aan échte keuzes & bevat veel luchtballonnetjes. Haalbaarheid en kosten onbekend’.

• Werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB Nederland vinden het belangrijk dat het rijk nu grootschalige woningbouwlocaties aanwijst, en wil die zelfs op meer plaatsen om de ambitie van 100.000 woningen per jaar erbij mogelijk te maken. Nieuwe woningbouwlocaties moeten daarnaast direct vanaf de eerste plannen worden gecombineerd met ruimte voor werkgelegenheid en bereikbaarheid.