Online een hypotheek afsluiten? Het zal nooit de standaard worden!

Tot een paar jaren geleden waren er nog maar een paar partijen bij wie je een hypotheek online kon afsluiten. Maar de aanbieders zijn met een duidelijke opmars bezig. Zelfs een enkele hypotheekbank gaat hier al in mee. Maar het online een hypotheek afsluiten wordt nooit de keuze voor het grote publiek.

Je hebt partijen als hypotheek24.nl, en Independer.nl die online hypotheken aanbieden. Ook banken spelen in op deze markt. Consumenten kunnen zich hiervoor wenden tot ABN Amro of MoneYou. Eigenlijk richten deze aanbieders zich maar op een klein deel van de Nederlandse markt. Vrijwel iedere consument kan namelijk zelf niet beslissen over wat de beste keuze is in specifieke situaties.

Voor hypotheekadviseurs is het zeer frustrerend. Je weet dat een degelijk advies onmisbaar is voor het selecteren van de beste hypotheek, toch blijven de online aanbieders roepen dat iedereen zelf een hypotheek kan afsluiten. Het resultaat? Er wordt blind gekozen voor de geldverstrekker met de laagste hypotheekrente. Bij goedkoop past niet een goed op de persoonlijke situatie afgestemde overlijdensrisicoverzekering. Het risico van arbeidsongeschiktheid wordt onterecht ook maar genegeerd. De toezichthouders roepen wel af en toe iets, maar doen er eigenlijk niets tegen. Dit was niet de insteek van het provisieverbod in 2013.

De toets die consumenten moeten afleggen voordat ze de hypotheek online kunnen afsluiten is te eenvoudig. Consumenten zonder kennis van zaken kunnen de toets simpel doorstaan, eventueel met behulp van Google. Een vraag is bijvoorbeeld: “Je gaat een huis kopen. Op basis van je huidige inkomen kun je het huis net financieren. Waarmee kun je het beste rekening houden? “. Door logisch te denken kom je op het juiste antwoord, maar dat wil toch nog niet zeggen dat je voldoende kennis van zaken hebt? Eigenlijk vreemd dat je bij een hypotheekadvies alles goed moet vastleggen om aan te tonen dat je aan de zorgplicht hebt voldaan, maar dat online alles mogelijk is.

Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat in 2015 maar 2% van de hypotheken online werd afgesloten. De ruime meerderheid van de hypotheken (60%) is afgesloten via de onafhankelijke adviseur en een derde rechtstreeks bij een bank. Het gaat dus maar om een klein aantal online hypotheken, en dat is maar goed ook. In 2008 is de woekerpolisaffaire ontstaan en nog steeds niet volledig afgewikkeld. De online hypotheek kan de opvolger worden van de woekerpolis. Bij de woekerpolis waren de belangrijkste issues de te hoge kosten en het beleggingsrisico waar onvoldoende voor gewaarschuwd is. Bij de online hypotheek gaat het hoofdzakelijk om het slijten van hypotheken, zonder dat mensen weten wat de hiaten zijn. Misschien is dit nog wel een groter probleem dan de te hoge kosten in woekerpolissen.

De AFM moet eerst inzien dat de kennis- en ervaringstoets te weinig zegt over de echte ervaring en kennis van consumenten. Waarschijnlijk moeten er eerst casussen aangeleverd worden waaruit blijkt dat de huidige manier van toetsen van kennis niet werkt. Helaas zijn er tegen die tijd al meerdere gedupeerden. Gelukkig zien de meeste consumenten dit wel in en gaan voor een goed advies naar de onafhankelijke hypotheekadviseur.