AFM krijgt vaker signalen van hypotheekfraude

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) krijgt de laatste tijd vaker signalen die wijzen op hypotheekfraude. De waakhond waarschuwt financieel dienstverleners om hier beter op te letten. Fraude kan niet alleen gevolgen hebben voor de aanvrager, maar ook voor andere schakels in de keten.

Van hypotheekfraude is sprake als opzettelijk onjuiste of misleidende informatie wordt verstrekt  bij de aanvraag van een hypotheek. De aanvrager overlegt bijvoorbeeld valse loonstroken of geeft valse identiteitsgegevens op. Ook verzwijgen van schulden of manipulatie met taxaties vallen onder fraude. De AFM geeft aan vaker hypotheekfraude te signaleren, al geeft de organisatie daarover geen harde cijfers.

Samenwerking verbreken bij hypotheekfraude

Fraude kan grote gevolgen hebben, stelt AFM. Kredietaanbieders kunnen de samenwerking verbreken met financieel dienstverleners die – bewust of onbewust– zijn betrokken bij hypotheekfraude. Voor de aanvrager kan het ontdekken van fraude een ontbinding van het contract betekenen. Het hypotheekbedrag moet dan direct worden terugbetaald.

Alle schakels in de keten van een hypotheekaanvraag – administratiekantoren, makelaars, notarissen, tussenpersonen – moeten alerter zijn op fraude, vindt AFM. Bij hypotheekfraude worden valse documenten tussen deze schakels doorgezet, soms bewust, soms onbewust. In de praktijk blijken diverse scenario’s zich voor te doen waarbij de mate van betrokkenheid van de financieel dienstverlener, derde partijen en de kenmerken kunnen verschillen.

Criminelen vervalsen inkomensgegevens

Vorige maand vroegen verschillende organisaties waaronder politie en de beroepsorganisatie van notarissen al aan de overheid om maatregelen te nemen tegen hypotheek- en vastgoedfraude. Hypotheekverstrekkers kunnen inkomensgegevens niet onafhankelijk verifiëren bij de Belastingdienst. Dat leidt er in de krappe woningmarkt vaker toe, dat criminelen met vervalste inkomensgegevens een hypotheek aanvragen. Volgens de organisaties komen hierdoor jaarlijks duizenden woningen in handen van criminelen.

Lees ook: Grootschalige hypotheekfraude: 10 arrestaties

Zij pleiten daarom voor maatregelen zoals de mogelijkheid voor de politie om informatie te delen met hypotheekverstrekkers als sprake is van fraude. Daarnaast is de rol van de notaris belangrijk. De organisaties willen dat notarissen de koopovereenkomst opstellen bij vastgoedtransacties in plaats van makelaars. Bovendien moeten notarissen bij een vermoeden van fraude hun geheimhoudingsplicht kunnen doorbreken.